شیمی‌درمانی با رژیم‌های بر مبنای تاکسان به‌‌عنوان یک فاکتور خطر در ایجاد آمنوره ناشی از شیمی‌درمانی (CIA)

چکیده مقدمه: هدف از این مطالعه بررسی تأثیر شیمی‌درمانی‌های مختلف بر وقوع آمنوره ناشی از شیمی درمانی (CIA) در خانم‌های قبل از منوپوز مبتلا به سرطان پستان در سنین مختلف می‌باشد. روش بررسی: این یک مطالعه پیگیری کننده بر روی 226 زن پره منوپوز مبتلا به سرطان پستان است که یکی از سه رژیم شیمی‌درمانی شامل: 1) روش قدیمی CMF (سیکلوفسفامید، متوترکسات، فلوئوراوراسیل) 2) شیمی‌درمانی بر مبنای آنتراسیکلین 3) شیمی‌درمانی بر مبنای تاکسان و آنتراسیکلین را دریافت کرده بودند. تمام بیماران در کلینیک سرطان پستان جهاد دانشگاهی واحد علوم پزشکی تهران درمان و پیگیری شده‌اند آنالیزهای آماری با استفاده از نرم‌افزار SPSS انجام و برای تعیین ریسک فاکتورهای CIA از مدل‌های logestic regression و cox-regression استفاده شده است. یافته‌ها: از 226 خانم با میانگین سنی 40 سال (26 تا 56 سال) که در مطالعه شرکت داده شدند، 154 نفر (1/68%) دچار CIA شدند. CIA در 151 نفر (6/56%) پایدار ماند. CIA در 5/52% از خانم‌های درمان‌شده با رژیم قدیمی و در 7/66 %‌ از خانم‌های درمان‌شده با رژیم‌های حاوی آنتراسیکلین و در 7/78% از خانم‌های درمان‌شده با رژیم‌های بر مبنای آنتراسیکلین و تاکسان ایجاد شده است. در نتیجه، فرکانس CIA در خانم‌هایی که با رژیم‌های حاوی تاکسان شیمی‌درمانی شده‌اند، نسبت به گروه‌های دیگر خیلی بالاتر بوده است (015/0 = p). اگرچه وقوع CIA در تومورهای غیر حساس به هورمون PR-) و (ER- در مقایسه با تومورهای حساس به هورمون ER+) و (PR+ که شیمی‌درمانی شده‌اند مختصری بیشتر بود، لیکن این مسئله از نظر آماری معنی‌دار نشد(629/0 = p). در میان تمام ریسک‌فاکتورهای بررسی شده در مطالعه فقط رژیم‌های بر مبنای تاکسان و آنتراسیکلین(8/9-6/1 = CI و 059/0 = odds ratio) و سن بالاتر از 40 سال (66-9/1 و CI 95% و 5/3% و odds ratio) مهم‌ترین فاکتورها در ایجاد CIA بودند. نتیجه گیری: نوع شیمی‌درمانی و سن بیماران در شروع سرطان پستان مهم‌ترین فاکتورهای خطر در ایجاد CIA هستند و رژیم‌های بر مبنای تاکسان نسبت به بقیه رژیم‌ها به CIA بیشتری منجر می‌شوند.